ปัญหาการแพ้นมในเด็กทารกนั้นเป็นเรื่องที่อาจจะเกิดขึ้นได้ และบางรายก็มีอาการแพ้ที่รุนแรงมาก ซึ่งอาจอันตรายถึงขั้นรุนแรง ทำให้หายใจติดขัด ผิวหนังลอก เป็นแผล อาเจียนหรือถ่ายเป็นเลือดได้ แต่ทราบหรือไม่ว่าทำไมเด็กจึงแพ้นม และนมประเภทไหนบ้างที่มีโอกาสที่ลูกของเราจะแพ้วันนี้เรามีคำตอบค่ะ
นมแบบไหนที่ลูกของเรามีโอกาสแพ้
ในปัจจุบันมีน้ำนมมาจากหลายแหล่งที่สามารถนำไปเลี้ยงทารกแรกเกิดได้ แต่หากจะแบ่งออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ก็คือ นมจากธรรมชาติ (นมแม่) และนมที่มาจากการผสมระหว่างนมของสัตว์กับแร่ธาตุอาหารอื่นๆ (นมผงที่มาจากนมวัว, นมผงที่มาจากนมแพะ, นมผงที่มาจากถั่วเหลือง)
นมแม่ : นมจากธรรมชาติที่ปลอดภัยที่สุดในโลกจริงเหรอ
นมแม่นั้นถือว่าเป็นนมที่ปลอดภัยที่สุด มีโอกาสที่ลูกจะแพ้นมแม่ได้น้อยมากที่สุด หากลูกเกิดอาการแพ้หลังจากที่ดูดนมแม่ สาเหตุไม่ได้มาจากนมแม่ แต่มาจากอาหาร, ยาหรือสารพิษต่างๆ ที่คุณแม่ได้รับในระหว่างที่อยู่ในช่วงให้นมลูก แต่โดยธรรมชาติแล้ว แม้ว่าคุณแม่เองจะได้รับสารอาหารไม่ดีแค่ไหนแต่ร่างกายก็จะสกัดเอาสารพิษเหล่านั้นออกไปก่อนจะออกมาเป็นนมแม่ แต่ก็บางครั้งที่อาจจะมีสารตกค้างจากยา หรือสารพิษอื่นๆ ที่คุณแม่ได้รับแล้วส่งต่อไปยังนมแม่ได้บ้าง
ทางแก้ไขและป้องกันก็คือ คุณแม่เองควรจะดูแลตัวเองให้มาก ควรใส่ใจอาหารการกินและระวังเรื่องการกินยา ไม่ว่าจะยาใดๆ หรือแม้กระทั่งเวชสำอางค์ต่างๆ รวมถึงยาทาสิว, ยาแก้สิวอักเสบ ฯลฯ ก็ควรจะสอบถามคุณหมอก่อนเสมอ แต่ให้ดีที่สุดก็คือพยายามหลีกเลี่ยงเคมีต่างๆ ให้มากเพื่อความปลอดภัยของลูกเราจะดีกว่าค่ะ
นมผง : นมวัว, นมแพะ และนมถั่วเหลือง เหมาะสำหรับทารกแรกเกิดหรือไม่
ถ้าให้พูดตามตรงต่อให้โลกมีวิทยาการก้าวไกลไปมากแค่ไหน แต่ก็ยังไม่มีบริษัทหรือผู้ผลิตนมผงรายใดจะสามารถผลิตหรือผสมนมผงที่มีคุณประโยชน์เทียบเท่ากับนมแม่ได้เลย แม้ว่าในระยะหลังๆ จะมีโฆษณาว่าได้เติมส่วนผสมนั้นนี่โน้นลงไป ไม่ว่าจะเป็นธาตุเหล็ก วิตะมินต่างๆ ลงไปเพื่อให้ได้สารอาหารเทียบเท่าตามที่นมแม่มีทั้งหมด แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่สามารถเติมลงไปได้นั้นคือระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันในนมแม่นี้จะส่งต่อจากแม่สู่ลูกผ่านทางนมแม่เท่านั้น ต่อให้เทคโนโลยีก้าวไกลไปแค่ไหนแต่ก็ยังไม่มีผู้ผลิตนมผงรายใดจะสามารถผลิตนมผงที่มีภูมิคุ้มกันได้เหมือนนมแม่
ปัญหาที่เกิดขึ้นเมื่อเด็กทารกต้องมากินนมผงที่มีส่วนผสมจากนมวัว, นมแพะหรือนมถั่วเหลืองก็คือ เด็กทารกบางรายไม่สามารถย่อยโปรตีนในนมที่มาจากนมวัว, นมแพะหรือนมถั่วเหลืองได้ เนื่องจากว่าโครงสร้างของโปรตีนในน้ำนมเหล่านี้จะย่อยยากกว่าโปรตีนที่มีในนมแม่ นอกจากนั้นเด็กทารกแรกเกิดระบบการย่อยและจัดการของเสียต่างๆ ยังทำงานได้ไม่เต็มที่ ดังนั้นแลคโตส (ซึ่งเป็นน้ำตาลในน้ำนมซึ่งร่างกายเด็กทารกต้องการ) ในนมวัว นมแพะหรือนมถั่วเหลืองต่างๆ นั้นร่างกายของเด็กทารกแรกเกิดจะยังไม่สามารถย่อยได้อย่างสมบูรณ์ เมื่อย่อยได้ไม่ดีก็จะเกิดเป็นของเสีย จึงเกิดอาการท้องเสีย นอกจากนั้นบางครั้งยังไปกระตุ้นให้ร่างกายเกิดการแพ้รุนแรงได้อีกด้วย
ทางแก้ไขและป้องกันก็คือ หากคุณแม่ตัดสินใจที่จะเลี้ยงลูกด้วยนมผง ก็ต้องคอยสังเกตอาการต่างๆ ของลูกด้วย เพราะบางครั้งการแพ้นมผงนั้น อาจจะไม่ได้เกิดอาการรุนแรง ไม่ได้มีผื่นแดง แต่ลูกอาจจะมีอาการแค่ท้องเสีย ท้องอืด (เพราะย่อยนมได้ไม่เต็มที่) เมื่อสงสัยว่าลูกอาจจะแพ้นมผงชนิดใดก็ควรจะรีบปรึกษาคุณหมอ คุณหมอจะช่วยตรวจดูให้ว่าลูกของเราแพ้นมชนิดใดและจะได้ปรับเปลี่ยนให้ไปใช้นมผงแบบอื่น
จะรู้ได้ไงว่าลูกแพ้นมหรือเปล่า
อาการแพ้นมนั้นเกิดจากการที่ลูกไม่สามารถย่อยน้ำนมได้ โดยมากจะมีอาการเหล่านี้ซึ่งถือว่าเป็นสัญญาณเตือนคุณพ่อคุณแม่ว่าลูกของท่านอาจจะเกิดการแพ้นม
บ้วนหรือพ่นน้ำลายบ่อยๆ หรืออาเจียนหลังจากกินนม
ร้องไห้บ่อย โดยเฉพาะหลังจากเพิ่งกินนมเข้าไป (เพราะลูกย่อยน้ำนมไม่ได้จะเกิดอาการท้องอืด ปวดท้อง)
ท้องร่วง หรือถ่ายเป็นเลือด
มีผื่นตกสะเก็ดตามผิวหนัง (โดยมากจะเกิดขึ้นกรณีเด็กที่มีอายุมากกว่า 6 เดือน)
มีผื่นแดงเป็นวงใหญ่ ลักษณะตุ่มคล้ายๆ รังผึ้ง เป็นวงสีแดงนูนบนผิวหนัง
หายใจติดขัด มีอาการบวมแถวๆ บริเวณปากหรือลำคอ
มีอาการเซื่องซึม เฉื่อยชา ซึ่งหากมีอาการเซื่องซึมจะเป็นอาการบอกเหตุขั้นรุนแรงแล้วนะค่ะ
ดังนั้นถ้าสงสัยว่าลูกจะแพ้นม ให้รีบพาลูกไปพบคุณหมอทันทีนะค่ะ
